روسیه و چین بزرگ ترین تجارت نفتی جهان را تشکیل داده اند
این روزها جهان غرب در تلاش است تا خود را از وابستگی به منابع انرژی روسیه رهایی بخشد، اما چین راه معکوس را در پیش گرفته است. در پی حمله روسیه به اوکراین و تحریمهای سنگین کشورهای غربی علیه مسکو نقش چین به عنوان واردکننده نفت روسیه به مراتب پررنگتر شده است، آنهم به بهایی ارزان. خبرگزاری رویترز چندی پیش از عرضه نفت روسیه به چین با “تخفیفی ۳۰ درصدی” خبر داده بود. میزان صادرات نفت روسیه به چین در ماه مه سال جاری حتی رکورد بر جای گذاشت و روسیه توانست در بین کشورهای عضو اوپک پلاس حتی جای عربستان سعودی را به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت به چین بگیرد. روسیه به این ترتیب به یکی از رقیبان مهم ایران بدل شده که با توجه به تحریمهای گسترده ایالات متحده چین را یکی از معدود بازارهای خود میداند.
آمارهای جدید گمرک چین نشان میدهد که این کشور در ماه مه حدود هشت میلیون و ۴۲۰ هزار تن نفت خام، معادل روزانه نزدیک به دو میلیون بشکه، از روسیه خریداری کرده که ۵۵ درصد بیشتر از ماه مشابه پارسال است.
بر اساس این گزارش که در سایت گمرک چین منتشر شده، ارزش نفت وارداتی از روسیه در ماه مه تقریبا ۷.۵ میلیارد دلار بوده است.
بدین ترتیب برای نخستین بار طی ۱۹ ماه گذشته، روسیه به بزرگترین تامینکننده نفت چین تبدیل شده است. این جایگاه قبلا در اختیار عربستان بود. عربستان نیز ماه گذشته فروش نفت به چین را ۹ درصد افزایش داد و به یک میلیون و ۸۴۰ هزار بشکه در روز رساند.
خبرگزاری رویترز قبلا گزارش داده بود که روسیه برای هر بشکه نفت ۳۰ دلار تخفیف به چین و هند میدهد و به سرعت در حال تسخیر جایگاه ایران و ونزوئلا در بازار نفت چین است.
چین همچنین خرید گاز مایع از روسیه را در ماه گذشته ۵۴ درصد افزایش داده و به ۳۹۷ هزار تن رسانده است. قبل از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، نیمی از نفت و محصولات نفتی صادراتی این کشور راهی غرب میشد. اما آمریکا و اتحادیه اروپا تحریمهای سنگینی علیه مسکو وضع کردهاند و خرید نفت از روسیه را کاهش داده یا متوقف کردهاند.
آمارهای رویترز و آژانس بینالمللی انرژی نشان میدهد که تولید روزانه نفت روسیه به خاطر تحریمها دو میلیون بشکه کاهش یافته است.
روسیه در تلاش است تا با تخفیفهای چشمگیر به مشتریان آسیایی، همچنین جایگزین کردن نفت خود به جای نفت ونزوئلا و ایران، افت صادرات به غرب را جبران کند.
آمارهای گمرکی چین نشان میدهد ماه گذشته روزانه ۶۲ هزار بشکه نفت خام از ایران خریداری کرده و هیچ محموله نفتی از ونزوئلا وارد نکرده است.
چین معمولا بهدلیل تحریمهای آمریکا نفت ایران و ونزوئلا را از طریق واسطهها، خصوصا مالزی دریافت میکند. آمارهای چین نشان میدهد خرید نفت از مالزی طی ماه مه را بیش از دو برابر کرده و به ۲.۲ میلیون تن رسانده که معادل روزانه ۵۲۰ هزار بشکه است.
آمارهای گمرکی چین نشان میدهد کل واردات نفت این کشور در ماه مه با رشدی ۱۲ درصدی به روزانه حدود ۱۰ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه رسیده است.
تحلیل: مهدی بیرانوند روژمان